Taenia solium

by Good!!! Fri May 20, 2011 12:34 am

Đặc điểm sinh học, chu kỳ của sán dây lợn.
Đặc điểm hình thể:
      Sán dây lợn dài 2- 3 mét, cá biệt 8 mét, thường có 900 đốt. Đầu sán nhỏ đường kính 1mm có 4 giác bám và 2 vòng móc. Lỗ sinh dục mở ra bên cạnh đốt, tử cung chia12 nhánh, chứa đầy trứng. Đốt sán già ở cuối thân rụng 5-6 đốt liền nhau theo phân ra ngoài.
Đặc điểm chu kỳ.
         Sán trưởng thành ký sinh ở ruột non của người. Trứng sán theo đốt già rụng ra khỏi cơ thể sán theo phân ra ngoại cảnh. Khi lợn ăn phải trứng sán, trứng phát triển thành nang ấu trùng sán trong cơ lợn (Cysticercus cellulosae). Nang sán có đường kính 0,7-0,8 cm, dài 1,5 cm gọi là “ gạo lợn”. Bên trong nang là đầu sán non nằm trng môi trường lỏng màu trắng đục. Nang ấu trùng sán phát triển thành ấu trùng trưởng thành sau 2- 4 tháng và sống 3-10 năm, sau đó ấu trùng thoái hoá hoặc vôi hoá.
         Ngoài lợn ra chó, mèo, người đều có thể là vật chủ phụ của sán dây lợn trong trường hợp ăn phải trứng sán dây lợn ở ngoại cảnh. Nang ấu trùng sán dây lợn ngoài ký sinh ở các cơ còn gặp ở mắt và hệ thống thần kinh trung ương của người.
Khi người ăn phải thịt lợn gạo không nấu chín, dưới tác dụng dịch tá tràng, đầu sán thoát ra khỏi nang bám vào niêm mạc ruột, phát triển thành sán dây lợn trưởng thành. Sau 67-72 ngày đã có những đốt già. Sán trưởng thành sống tới 25 năm.           Những người mắc sán trưởng thành ký sinh ở ruột non, vì một lý do nào đó như say tàu, say xe, phụ nữ có thai, sốt cao... bị nôn oẹ. Đốt sán già rụng ra ở ruột non theo nhu động ngược lên dạ dày, dưới tác dụng dịch tiêu hoá trứng từ các đốt gìa giải phóng ra. Khi xuống tá tràng ấu trùng trong trứng thoát ra chui qua thành ruột theo tuần hoàn đi khắp cơ thể phát triển thành ấu trùng sán (Cysticercus cellulosae). Người có nang ấu trùng sán còn gọi là “ người gạo”.
Tác hại và biến chứng do sán trưởng thành và ấu trùng
Bệnh sán dây lợn trưởng thành.
Người mắc sán trưởng thành không có triệu chứng gì đặc biệt, nhưng tuỳ sự phản ứng của cơ thể có thể thấy đầy hơi, khó tiêu, buồn nôn, đau thượng vị, đi lỏng từng đợt, có thể chán ăn, ăn không ngon hoặc ngược lại có khi đói cồn cào, ăn nhiều, sút cân. Khi bắt đầu có đốt già rụng ra theo phân thì các triệu chứng trên giảm. .
Bệnh ấu trùng sán dây lợn.
Nang ấu trùng sán dây lợn có thể thấy ở bất cứ nơi nào trong cơ thể vật chủ. - Nang ấu trùng ở mô dưới da: Tạo thành các nốt có thể sờ thấy, di động, đôi khi ngứa.
-Nang ấu trùng ở mô cơ: Không có triệu chứng gì.
-Nang ấu trùng ở não: Gây tăng áp lực sọ, động kinh, giảm trí nhớ, rối loạn tâm thần, liệt hoặc có thể đột tử.
-Nang ấu trùng trong mắt: Rối loạn thị giác tuỳ theo vị trí của ấu trùng trong mắt, có thể giảm thị lực , mù.
- Nang ấu trùng